Hoe kun je gewoontes loslaten

Mooie benadering over het loslaten van gewoontes vanuit geen energie verspillen.

Krishnamurti

Vr: Mag ik een vraag stellen?
Hoe breek je met je gewoonten?
Eens je iets intellectueel begrijpt…
…zoals zojuist besproken, hoe breek je dan met die gewoonte?
Wanneer we iets verbaal begrijpen, zogenaamd met het intellect…
…hoe geven we die gewoonte dan op?
Dat is de vraag die hier gesteld wordt.
Wat ís gewoonte?
Dat is iets dat je herhaalt, is het niet?
Je tanden poetsen elke dag – dat wordt een routine.
Je schenkt er geen aandacht aan, je doet het gewoon, vlug, en je gaat verder.
Het brein stelt een patroon vast, drinken, sex of wat dan ook…
het stelt een patroon vast, herhaalt dat, waardoor het iets mechanisch wordt.
Akkoord?
Kan je dit allemaal volgen?
Dus het brein is door voortdurende gewoonten geworden tot wat het nu is.
Het is niet actief, niet levendig.
De vraagsteller zegt nu:”Hoe geef je een gewoonte op?” Welke gewoonte dan ook?
De gewoonte om God te zoeken, om naar een of andere exotische goeroe te gaan…
…die je alles belooft en je laat doen wat je prettig vindt.
Je kent al die krankzinnige dingen die in de wereld gebeuren.
Hoe geef je nu een gewoonte op…
…zonder conflict. Akkoord?
Begrijp je?
Stellen we: ik heb de gewoonte om… noem eens een gewoonte…
Vr: roken
Roken, dat is een eenvoudige kwestie, om daarmee te stoppen.
Vr: De gewoonte altijd hetzelfde antwoord te geven.
Ik hoop dat ik op dit moment niet hetzelfde antwoord geef.
Het doet er niet toe!
Ik heb een gewoonte: roken, mijn hoofd krabben, met mijn mond open zitten…
…de gewoonte om steeds weer dezelfde dingen te denken…
…of de gewoonte om te kletsen.
Nemen we kletsen.
Ik praat niet alleen in mezelf…
…maar ik klets ook eindeloos tegen anderen.
Akkoord?
Laatst kreeg ik iemand op bezoek. Het was een interview.
Ik geef geen interviews meer, maar zij hield aan en ze kwam.
Zodra ze binnenkwam, het is niemand van jullie hier, begon ze te praten…
…en toen ze wegging zei ze: “Ik ben blij dat ik je heb leren kennen.”
We kletsen allemaal eindeloos…
…en we roeren niet alleen onze tong, maar we kletsen ook innerlijk.
Dat is voor de meeste mensen een speciale gewoonte geworden.
Ze kunnen nooit rustig zijn, ze kunnen nooit stil zijn.
Stil in die zin dat het brein volledíg in rust is.
Maar dat is een andere kwestie, daar gaan we later nog op in.
De gewoonte om te kletsen dus.
Hoe maak ik daar een eind aan?
En om te beginnen: wie moet daar een eind aan maken?
Een andere prater, die zegt dat ik dat kletsen moet laten?
Maar ik hou er mijn eigen kletsen op na. Begrijp je?
Dus wie moet er aan het kletsen een eind maken?
Angst?
Zien dat het verspilling van energie is, om aldoor maar te kletsen?
Zal je er dan mee ophouden?
Dus moeten we een vraag stellen die veel dieper gaat:
…is er in of buiten ons iets dat als een rem op dat kletsen zal werken…
…en dat zal zeggen:
‘Ik zal niet kletsen’?
Is het de wil, de beslissing om niet te kletsen?
En wanneer het de wil is, wat is dan wil?
De kwintessens van de begeerte! Niet?
Zijn jullie met z’n allen vermoeid geraakt?
Vr: Nee
O.K.
Hoe snel jullie antwoorden!
Dus, hoe maak je een eind aan de gewoonte om te kletsen?
Om te beginnen, zo je er een eind aan maakt door wilskracht, door begeerte…
…dan brengt dat een nieuw conflict teweeg, niet?
En is het nu mogelijk om met kletsen op te houden zonder een conflict?
Begrijp je? Is dat mogelijk?
Ik klets.
Om te beginnen besef ik niet dát ik klets.
Je hebt mij daarop gewezen en gezegd: “Hou er toch eens mee op zo te kletsen.”
En dat kwetst mij nogal, maar ik til me daar bovenuit en ik zeg:
“Hoe, op welke manier, moet ik er een eind aan maken?”
Dan heb ik de gebruikelijke manieren, van de wil of van een pilletje slikken…
…dat me tot kalmte brengt en wanneer ik dan gekalmeerd ben…
…neem ik weer een pil in om me wakker te houden. En zo blijf ik in die sleur.
Dus ik wil er achter komen hoe ik een gewoonte kan stoppen zoals kletsen…
…met je mond open zitten, krabben…
….allerlei dingen beëindigen, zonder enige inspanning.
Begrijp je mijn vraag?
Dit is een belangrijke zaak:
‘iets doen zonder inspanning’.
Amuseert het je?
Wil je het doen?
Zoek je persoonlijke gewoonte, word die gewaar en zeg:
Kan ik hier een eind aan maken zonder enige wilsinspanning of beslissing…
…zonder dwang of beloning, begrijp je? Beloning en straf…
…dat zijn de twee elementen waarop wij leven.
Kan ik dus die gewoonte opgeven zonder enig bijverschijnsel?
Akkoord?
Kunnen we hierop doorgaan? Ik ga erop door.
Om te beginnen: ben ik mijn gewoonte gewaar?
Niet in de zin dat je mij erop wijst en dat ik het me dan realiseer…
…maar ben ik mijn gewoonte gewaar zonder dat iemand me iets vertelt?
Begrijp je?
Let op het verschil!
Wanneer je mij van mijn gewoonte vertelt, dan heb ik me verzet…
…of ik zeg:”Ja, ik moet ermee ophouden”
Maar zo ik hem zelf ontdek, ben ik een pas vóór, als ik dat zo kan stellen.
Akkoord?
Zijn we nu onze persoonlijke gewoonte gewaar? Kletsen! Dat hadden we genomen!
Wat betekent nu dit gewaarzijn?
Gewaarzijn betekent iets gadeslaan zonder enige reactie, zonder enige voorkeur.
Ik ben om te beginnen gewaar dat ik klets.
Dan dit feit gewaarzijn, gadeslaan…
…zonder enige veroordeling, rechtvaardiging of verklaring.
Wil je dat doen?
Zodanig dat de oude reacties niet komen opzetten. De oude traditie, die zegt:
‘Ik moet ermee ophouden; ik moet dit doen; ik moet dát doen’
Dus heel zorgvuldig dat geklets gadeslaan.
Het feit gadeslaan wil zeggen zonder ook maar iets…
…van een reactie van de herinnering aan het verleden.
Dat wordt heel moeilijk.
Begrijp je?
Wanneer ik die boom gadesla, die op de wind beweegt, dan is dat iets heel moois.
Maar ‘ik houd niet van wind’, dus kijk ik er niet echt naar.
Op de zelfde manier, tot op zekere hoogte, kan ik mijn geklets waarnemen.
De waarnemer verschilt niet van het geklets.
Dus is de waarnemer niet het samenstel van woorden en herinneringen…
…hij is alleen waarneming.
Begrijp je dit?
Denk erom, dit is tamelijk complex en vergt veel onderzoek.
Wij slaan de dingen gade met onze vooroordelen, met onze meningen…
…met onze herinneringen, het hele samenstel van woorden.
Nietwaar?
We nemen alle dingen op die manier waar.
Kunnen we nu waarnemen zonder dat hele samenstel van herinneringen?
Daar komt de kunst aan te pas, de kunst van het waarnemen.
Nu neem ik waar, er is een waarneming van mijn kletsen.
Ik ben gewaar en in dat gewaar zijn…
…streef ik niet naar een beloning of een bestraffing, ik neem alleen waar.
Wat wil dat zeggen?
Dat ik op dat moment volledig aandachtig ben.
Akkoord?
In die seconde ben ik al mijn energie, al mijn vermogen, en er is aandacht.
Dat wil zeggen: wanneer er volledige aandacht is, volledige…
…geen aandacht veroorzaakt door de een of andere vorm van begeren…
…door de een of andere vorm van beloning of straf…
…gewoon volledige aandacht, dan is er geen plaats voor die gewoonte.
Begrijp je? Doe het toch eens, probeer het een keer!
Nu zal je zeggen: Ja, op het moment is dat mogelijk
…ik zie dat het kan ophouden; wanneer ik volledige aandacht aan iets geef…
…dan komt er een eind aan. Maar het komt terug!
Akkoord? Begrijp je?
Het komt terug, het kletsen komt terug.
Hoe is dan je reactie?
Ik heb ooit volledige aandacht gehad en dan lijkt het even te bedaren…
…wanneer ik er nu dezelfde aandacht aan schenk, dan zal het opnieuw bedaren.
Dus heb je er iets mechanisch van gemaakt.
Ik vraag me of je dit inziet.
Begrijp je het?
Ik schonk aandacht, volledig aandacht, aan mijn kletsen.
Die vlam van aandacht vaagde een paar minuten lang het kletsen weg.
Ik heb gezien dat het werkt.
Dan, een ogenblik later of een uur later of wat voor tijdsbestek ook…
…begin je te kletsen en plotseling zeg je tegen jezelf:
“Ik moet aandachtig zijn.”
Dus doe je het nog eens opnieuw. Weer verdwijnt het.
Geleidelijk leer je dus ‘aandacht schenken’…
…wat betekent dat je niet aandachtig bent.
Ik vraag me af… Heb je begrepen wat ik zeg?
Wanneer je je er voortdurend aan herinnert dat je aandacht moet schenken…
…dan is dat geen aandacht.
Aandacht staat buiten de tijd. Daar ga ik nu allemaal niet ook nog eens op in.
Wanneer je je volledige aandacht geeft…
…wat wil zeggen dat er geen energie verspild wordt, dan verdwijnt de zaak.
Dus je bezorgdheid is geen aandacht, maar energieverspilling. Begrijp je?
We verspillen op duizenden manieren energie, kletsen is één van die manieren.
Dus, goed, ik schenk geen aandacht meer aan geklets…
…maar ik ga bekijken hoe ik mijn energie verspil! Akkoord?
Daar ga ik achteraan.
Ik ga waarnemen, leren, zien waar ik energie verspil.
Er zijn zoveel manieren! Akkoord?
Dus nu is het niet zo dat mijn geest iets mechanisch wordt…
…door te herhalen dat ik aandachtig moet zijn, maar hij is in beweging.
Akkoord?
Hij neemt steeds nieuwe dingen op.
Zie je dat in?
Zo dat het brein uiterst alert wordt.
En wanneer dat zo alert is, is er geen plaats voor gewoonten.

Is dat genoeg voor vandaag?
Hoe laat is het?
Vijf na een.
Oh!
Sorry, ik moet stoppen.